ĐÀO TẠO GIÁO VIÊN HIỆU QUẢ – TỪ CUỐN SÁCH ĐẾN NHÀ TRƯỜNG
Khi mà tôi bắt đầu dự án tập huấn giáo viên của mình một cách rộng rãi hơn thì tôi cũng cầm được cuốn sách này – “Đào tạo giáo viên hiệu quả” của Tiến sĩ Thomas Gordon.
“Ngay cả trong giáo dục trường học, việc trông chờ ỷ lại thụ động vào cải cách từ phía trên thuần tuý sẽ làm yếu đi sức mạnh sáng tạo của chính giáo viên, nhà trường. Nhà trường và bản thân giáo viên cần CHỦ ĐỘNG cứu mình, thay đổi chính mình thông qua tự đào tạo, tự bồi dưỡng và học hỏi không ngừng.
Suy cho cùng, trong mọi cuộc cải cách giáo dục, giáo viên sẽ là nhân tố QUYẾT ĐỊNH sự thành bại”
(Đào tạo giáo viên hiệu quả, Tiến sĩ Thomas Gordon)
Đọc đến đây thì tôi thấy mình đã luôn nói những điều này từ rất lâu rồi, chỉ tiếc là chưa viết được thành sách. Thật may mắn là tôi cùng các đồng nghiệp trẻ ở Pascal cũng đã và đang làm điều này từ nhiều năm nay rồi.
Chúng tôi cùng nhau làm một cuộc “cải cách từ dưới lên”, xây dựng một ngôi trường để học sinh được học tập trong hạnh phúc và thành công. Hai năm qua, các giáo viên của trường chúng tôi đã thay đổi rất nhiều. Họ đã biết và có thể phát triển được chương trình, xây dựng kế hoạch dạy học theo quy trình chuẩn quốc tế, họ cùng nhau xây dựng giáo án với các hoạt động học tập đa dạng, đáp ứng được nhu cầu, năng lực khác nhau của học sinh, họ xây dựng các bài kiểm tra để học sinh có thể đi thi đạt thành tích cao nhưng cũng có những lựa chọn khác để phát huy hết năng lực sáng tạo của mình. Họ tổ chức những dự án học tập để học sinh được phát minh, sáng chế hay sáng tác, được đóng các vai trò khác nhau giải quyết các vấn đề của thực tiễn cuộc sống, họ cũng có những đề tài nghiên cứu để các bạn nhỏ vận dụng kiến thức toán học thống kê cùng tìm hiểu những vấn đề (tự đề xuất) trong đời sống học đường… Tất cả được thực hiện trong niềm yêu thích của cả thầy cô và học trò. Đặc biệt trong năm học này, họ cùng nhau viết lên một bộ sách bài tập, đề cương ôn tập cho các môn học. Đó là những cuốn “cẩm nang” hướng dẫn học sinh tự học hiệu quả. Trong một tương lai không xa nữa, chúng tôi sẽ có trang e-learning để công bố các kết quả đó, chúng tôi cũng sẽ xuất bản chính thức các cuốn sách sáng tạo để có thể chia sẻ với các đồng nghiệp khác ở các trường để cùng nhau lan toả, chia sẻ các giá trị tốt đẹp.

Đọc đến đây chắc mọi người sẽ hỏi, vì sao chúng tôi có thể làm được nhiều đến thế?
Yếu tố quyết định sự thành bại trong cuộc “cải cách” của nhà trường đó là giáo viên. Chính họ với khát khao học hỏi vươn lên, chính họ với động lực TỰ THÂN sẽ mang đến nguồn cảm hứng sáng tạo không giới hạn. Chúng tôi – ban Lãnh đạo nhà trường chỉ làm được một việc rất nhỏ đó là tạo ra một môi trường thuận lợi để họ thấy việc học tập, tự bồi dưỡng là cần thiết, đổi mới sáng tạo là cần thiết và từ đó nguồn động lực tự thân được phát huy mạnh mẽ, được lan toả và cộng hưởng để có thể sáng tạo không giới hạn. Nhà hiền triết Socrates từng nói: “Giáo dục không phải là rót cho đầy một chiếc bình, mà là khơi lên một ngọn lửa”. Chúng tôi đã khơi lên một ngọn lửa từ các thầy cô và chính họ sẽ thắp lên ngọn lửa cho bao các thế hệ học trò của nhà trường.

Lời dịch giả cho cuốn sách của TS. Thomas cho rằng, một trong những rào cản lớn nhất mà hầu hết các nỗ lực đổi mới giáo dục đều vấp phải chính là vấn đề làm sao để tinh thần đổi mới ấy đi vào mỗi giáo viên. Triết lý giáo dục có thể rất hay, nhưng rồi giáo viên vẫn cứ loay hoay trong việc chuyển đổi tư duy và biến triết lý đó thành những hành động cụ thể trong lớp học. Phương pháp giáo dục có thể rất mới nhưng việc tạo dựng một môi trường, một nền văn hoá phù hợp để đón nhận cái mới cũng là chuyện mà không ít trường học phải chật vật.

Vâng, rất nhiều đồng nghiệp của tôi, học trò của tôi, họ đang là giáo viên, họ đang là nhà lãnh đạo của một trường học, họ mong muốn thay đổi việc dạy học của họ, họ mong muốn thay đổi giáo viên của họ, nhưng họ không biết bắt đầu từ đâu, hoặc họ đã nỗ lực làm nhưng chưa thành công.
Tôi rất tự hào và rất hạnh phúc khi có thể nói rằng: ngôi trường nhỏ bé của chúng tôi đã và đang thành công và chúng tôi sẽ bắt đầu lan toả các giá trị ấy trong các lớp học đào tạo giáo viên hiệu quả sắp tới tại trường chúng tôi.
Những ai muốn đồng hành cùng chúng tôi?

TS. Hoàng Thanh Tú – Cố vấn chuyên môn trường THCS Pascal
Ý tưởng dạy học